Overweging Pinkster vigilieviering

Openingswoord                                      
Welkom aan alle aanwezigen hier in de kerk en aan allen die via de livestream deze Pinkster vigilieviering met ons meevieren. Deze viering die we willen beginnen in de naam van de + Vader, de Zoon en de heilige Geest.
We staan op deze vooravond van Pinksteren op een punt van verandering. Om deze verandering en het geheim dat dit met zich meedraagt te vatten, hebben we begeesterde musici, schrijvers en kunstenaars nodig. Daarom ook zingen we vanavond, luisteren we naar een lezing en hebben we een kunstwerk in ons midden. Het geeft klank, beeld en kleur aan Pinksteren. Dit feest van God houdt geen afstand, maar komt dichtbij, héél dichtbij. Zó dichtbij dat het niet anders kan dan dat we in beweging komen.

Maken we het stil in ons hart om tot God te bidden:

Franz werd in 1880 in München geboren. Na verloop van tijd durft hij in zijn schilderijen kleur geheel los te koppelen van de gebruikelijke naturalistische referenties naar de natuur. Hij gaat kleuren als symbolen inzetten om zo uitdrukking te geven aan zijn spirituele gevoelens en denkbeelden. Blauw staat bij hem voor het mannelijke: streng en spiritueel, geel staat voor het vrouwelijke, zachtaardig, opgewekt en sensueel. Rood is het stoffelijke, brutaal en zwaar en altijd de kleur die door de andere twee moet worden bestreden en overwonnen. In de drie vogels die op dit schilderij te zien zijn heeft hij ook deze kleuren gebruikt. Met name de vogel in het midden valt op, ferm klapwiekend, deze lijkt zo het schilderij uit te vliegen. Om de vogels heen zie je de groene kleur van hoop.
Als je de omstandigheden kent waarin Franz zich in 1914 bevond krijgt het schilderij nog veel meer betekenis en diepte. Hij meldde zich in dit jaar bij het uitbreken van de 1^e WO als oorlogsvrijwilliger. Net als veel andere kunstenaars en intellectuelen verwachtte hij dat de oorlog een reinigend en genezend effect zou hebben op een “ziek Europa”. Hij raakt echter al snel gedesillusioneerd over de oorlog.
In 1916 werd Marc geselecteerd voor de lijst van de belangrijkste kunstenaars van Duitsland en zou hij worden vrijgelaten uit de oorlogsdienst maar op 4 maart 1916 wordt hij tijdens een patrouille dodelijk getroffen door een granaat.
Als je het uitbreken van de 1e wereldoorlog in gedachten neemt toont dit schilderij een gevoel van hoop als tegelijkertijd een idee van een gebroken wereld. De heldere kleuren en het dynamische geheel roepen een gevoel van vrijheid op. Zo kan dit schilderij een wegwijzer zijn op onze levensweg.

Lezing: Handelingen 2,1-11   
Toen de dag van Pinksteren aanbrak, waren allen bijeen op dezelfde plaats. Plotseling kwam uit de hemel een gedruis alsof er een hevige wind opstak en heel het huis waar zij gezeten waren, was er vol van. Er verscheen hun iets dat op vuur geleek en dat zich, in tongen verdeeld, op ieder van hen neerzette. Zij werden allen vervuld van de heilige Geest en begonnen in vreemde talen te spreken, naargelang de Geest hun te vertolken gaf. Nu woonden er in Jeruzalem Joden, vrome mannen, die afkomstig waren uit alle volkeren onder de hemel. Toen dat geluid ontstond, liep het volk te hoop en tot zijn verbazing hoorde iedereen hen spreken in zijn eigen taal. Zij waren buiten zichzelf en zeiden vol verwondering: “Maar zijn al die daar spreken dan geen Galileeërs? Hoe komt het dan dat ieder van ons hen hoort spreken in zijn eigen moedertaal? Parten, Meden en Elamieten, bewoners van Mesopotamië, van Judea en Kappadocië, van Pontus en Asia, van Frygië en Pamfylië, Egypte en het gebied van Libië bij Cyrene, de Romeinen die hier verblijven, Joden zowel als proselieten, Kretenzen en Arabieren, wij horen hen in onze eigen taal spreken van Gods grote daden.”

Overweging
Als ik kijk naar het kunstwerk hier aanwezig lokt de vogel in het midden: vrij wegvliegen naar waar je maar wilt, heerlijk!
Al ruim een jaar willen ook wij onze vleugels graag spreiden, maar de wind werd ons uit de vleugels genomen zodat we niet konden gaan waar en met wie we wilden. We zijn beperkt in onze bewegingsvrijheid. Misschien zijn we inmiddels wel wat knorrig geworden door de beperkingen die ons zijn opgelegd.
We zouden zomaar de leerlingen uit de lezing kunnen zijn die in huis wat bij elkaar zitten te mopperen over beperkende maatregelen en die het verlangen naar elkaar uitspreken dat we graag willen gaan en staan waar en met wie we willen. Dat we de mensen weer willen ontmoeten op een manier zoals we dat prettig vinden.
Het relativeert wel ons te realiseren dat het geen oorlog is die ons deze vrijheden ontneemt, maar dat het komt door een virus dat wereldwijd rondwaart. De beperkingen die ons zijn opgelegd moeten ons beschermen tegen de verspreiding van het virus. En al is het dus niet door oorlog, dit virus heeft ons leven al lange tijd stevig ontwricht. Maar we staan nu op het punt waarop we onze vrijheid stukje bij beetje weer terug gaan krijgen.
Pinksteren is een mooi feest om stil te staan wat we met deze hernieuwde vrijheid willen en kunnen gaan doen. De Geest wil ons helpen onze vleugels weer uit te slaan. We moeten weer opnieuw leren vliegen ook al blijven we misschien om wat voor reden dan ook fysieke of mentale beperkingen houden na het hele corona gebeuren.
In deze weken zien vele kuikens het levenslicht. Voor veel kuikens is het al tijd geworden om het veilige nest te gaan verlaten en om te leren vliegen. Dat leren vliegen gaat niet zonder de wind onder de vleugels te laten komen. De vleugels moeten gespreid worden anders gebeurt er niets.
Waartoe willen wij onze vleugels spreiden? Waar hebben wij de Geest nodig om in beweging te komen? Zijn we er klaar voor om ons mee te laten voeren op de wind van de Geest, die waait waarheen Hij wil. Kunnen we de Wind onder onze vleugels weer toestaan die ons tot grote hoogtes wil brengen?
De Wind die zomaar tot ons kan komen terwijl we net als de leerlingen hier bij elkaar zitten. Stel je voor dat hier zomaar de kerk gevuld wordt met een hevige wind die onder onze vleugels wil komen, net als dat de luchtstroom de grote mobile met vogels hier in beweging brengt en houdt. Opeens is het er en raken we vol van de Geest en stijgen we verwonderd boven onszelf uit. We verstaan elkaar ten diepste, talenten komen volop aan het licht, een ieder komt volledig tot haar of zijn recht.
Al dat gevlieg en gezweef kan zo op het eerste gezicht wat onwerkelijk klinken. We hebben immers geen vleugels en we kunnen niet vliegen. Maar daarom geeft het juist zo prachtig aan, dat het leven vanuit de kracht van de Geest een totaal andere manier van leven is. Het lijkt onmogelijk. Maar het kan.
De Geest wil in het grote maar ook in het kleine aanwezig zijn en is daar tot grote dingen in staat. Zoals het voor de kuikens alledaags maar ook van levensbelang is om te vliegen. Ze moeten gebruik leren maken van de wind onder hun vleugels. Zo hebben ook wij de Geest nodig bij datgene wat heel alledaags én levensnoodzakelijk is.
De Geest die vrije mensen van ons wil maken ook al is er duisternis en zijn er moeilijkheden. De Geest die ons vrij wil laten bewegen en vele kleuren en perspectieven in het leven wil laten zien zoals het kunstwerk van Franz Marc dat we in ons midden hebben ons ook toont.
Laten we onze vleugels spreiden en ons overgeven aan de warme luchtstromen van Gods Geest. Om steeds meer te leren leven in vertrouwen en overgave. Niet op eigen kracht maar gedragen en voortgestuwd door de wind van Gods Geest. Vlieg je mee?